Özet kelimesinin yapısına bakılırsa “öz” den geldiği anlaşılmaktadır. Yani konunun veya bilginin en öz halini anlatmaya, açıklamaya özet denir.
Özet çıkarmak bir çok kategoriye göre değişkenlik gösterebilir. Bu kategoriler metnin türü ve uzunluğu olarak nitelendirilebilir.
Özet Çıkarmak Neden Önemlidir?
Özet çıkarmak bir konuyu kendimiz için daha anlaşılır bir hale getirdiği için konuya daha çok hakim olmamızı sağlar. Özeti kendimiz hazırladığımız takdirde daha akılda kalıcı olduğundan beraberinde başarıyıda getirebilecek kadar önemli bir noktadır.
Özet Nasıl Çıkarılır?
Özeti çıkarılacak metin için uygulamamız ve uymamız gereken basamaklar şu şekildedir:
-ÖZET ÇIKARILACAK METNİ BAŞTAN SONA ANLAYARAK OKUMA:
Bunun amacı metnin bize verdiği mesajı anlamaktır. Metnin mesajını anladıktan sonra özet bunun etrafında olacağından verimli özet elde edilebilir.
-ÖNEMLİ YERLERİ / NOKTALARI VURGULAMA:
Metni okurken önemli yerleri belirginleştirerek okumalıyız. Bu sayede daha akılda kalıcı olmasının yanında göze daha hızlı çarparak metni gördüğümüzde daha hızlı hatırlamamıza yardımcı olacaktır.
-TEMİZE GEÇMEDEN BİLGİLERİNİZİ BİR TASLAK ÜZERİNDE DÜZENLEME:
Özetini yazacağımız metnin tüm yönlerini içeren başlıca bilgileri bir karalama kağıdına not edin . Böylece yanlışınızı veya düzenlemek isediğimiz noktayı daha hızlı görerek zamandan tasarruf etmiş oluruz. Bu basamağı atlayıp temize geçmeye başlamak yanlışımız olduğunda başa dönmeyi gerektireceğinden bir müddet sonra bize sıkıcı bir uğraşmış gibi gelebilmektedir.
-ÖZETİNİZİN BÖLÜMLERE AYIRARAK İŞİNİZİ KOLAYLAŞTIRIN:
Özetin “giriş, gelişme, sonuç” gibi bölümlere ayırdıktan sonra her bir bölüm için olayların sırasını atlamadan ve çok ayrıntıya girmeden önemli olan kısımlarını ana hatlarıyla anlatmaya özen gösterin.
-KONTROL EDİN:
Hazırladığınız özet ile metnin içeriği konusu olayları işleyiş bakış açısı metin ile tutarlılığını koruyor mu diye kontrol etmemiz gerekiyor.
Bu uygulama basamaklarını eksiksiz ve özenli bir biçimde tamamladığımızda özetinizi tamamlamış olursunuz.
